Duurzaamheidsclaims: vijf vuistregels
Begin 2021 heeft de Autoriteit Consument & Markt (ACM) de Leidraad Duurzaamheidsclaims gepubliceerd.[1] In deze Leidraad geeft ACM bedrijven een handvat voor het gebruik van duurzaamheidsclaims. De focus is hierbij gelegd op eerlijkheid, duidelijkheid en transparantie.
Duurzaamheid speelt een steeds grotere rol in de samenleving. Dat is goed terug te zien in het gedrag van consumenten en ondernemingen. Zo worden onder andere aankoopbeslissingen gebaseerd op de duurzaamheid van producten. Om consumenten (of concurrenten) te beïnvloeden, worden zogenoemde duurzaamheidsclaims ingezet. De ACM verstaat hieronder: “claims die de indruk wekken dat een product of activiteit van een bedrijf geen of minder negatieve gevolgen heeft voor het milieu of minder schadelijk is voor het klimaat, of juist bepaalde milieuvoordelen” én “claims die de indruk wekken dat de fabricatie van een product of de activiteit van een bedrijf zijn gedaan volgens bepaalde ethische standaarden heeft”.[2]
Duurzaamheid heeft mede om deze reden ook de volle aandacht van de overheid, en zo ook van toezichthouder ACM.
Op grond van Europese wetgeving over oneerlijke handelspraktijken worden misleidende verkoopacties, of andere misleidende handelspraktijken, verboden. Het gebruik van misleidende duurzaamheidsclaims om producten en/of activiteiten aan te bieden, wordt gezien als een misleidende handelspraktijk en is dus verboden. Een voorbeeld van een misleidende claim gaat hieronder:
X De tekst “100% gerecycleerd materiaal” op een doos met wit papier
√ “Deze doos bestaat voor 100% uit gerecycleerd materiaal”
De eerste claim is misleidend, omdat niet duidelijk is of de claim betrekking heeft op de doos of het papier dat daarin zit. De tweede claim is daarom wel correct.
Hieruit volgt wel dat het niet makkelijk is te bepalen of een claim misleidend is. De ACM heeft daarom de Leidraad Duurzaamheidsclaims gepubliceerd en getracht handvatten te geven aan bedrijven voor het gebruik van duurzaamheidsclaims.
Leidraad Duurzaamheidsclaims
De Leidraad die de ACM heeft opgesteld kent vijf vuistregels. Deze vuistregels moeten er dus voor zorgen dat het voor bedrijven duidelijk wordt hoe zij duurzaamheidsclaims op de juiste manier kunnen inzetten.
De vijf vuistregels
|
De regels lijken voor de hand liggend, maar in de praktijk blijkt dat het opstellen en gebruiken van duurzaamheidsclaims enige oplettendheid van bedrijven eist. De Leidraad geeft daarom een verdere toelichting op de vuistregels en formuleert een aantal voorbeelden.
Volgens de Leidraad kunnen bijvoorbeeld het beste algemene of absolute termen, zoals “ethisch” of “duurzaam”, worden vermeden bij de concrete beschrijving van een duurzaamheidsvoordeel (vuistregel 1). De voordelen mogen ook geen onjuiste informatie bevatten of niet waar zijn. Verder moet een bedrijf goed opletten bij het gebruik van specifieke en wettelijk beschermde termen, zoals ‘biologisch’.
Binnen korte tijd na de publicatie is de ACM gestart met onderzoek naar het gebruik van misleidende duurzaamheidsclaim, onder andere bij kledingbedrijven. Tijdens dit onderzoek kwam onder andere naar voren dat de term ‘biologisch’ niet juist werd gebruikt.[3] Het betreffende bedrijf claimde in het kledinglabel dat hun t-shirts van biologisch katoen waren gemaakt. Elders op de website stond dat de shirts slechts voor 60% waren gemaakt van biologisch katoen. Deze term is misleidend en het bedrijf had dit duidelijker moeten vermelden in het kledinglabel door te vermelden dat het shirt voor 60% uit biologisch katoen bestaat.
De ACM heeft ook al onderzoeken naar misleidende duurzaamheidsclaims gestart in 2 andere sectoren. De uitkomst van het onderzoek binnen de kledingsector is als eerste gepubliceerd. Uit de berichtgeving van de ACM volgt duidelijk dat de duurzaamheidsclaims hoog op de agenda van de toezichthouder staan. Het is voor bedrijven dan ook aan te raden om kritisch te kijken naar de gebruikte duurzaamheidsclaims en deze te toetsen aan de vuistregels in de gepubliceerde Leidraad. Uiteraard adviseren onze specialisten u daar graag over.
[1] Leidraad Duurzaamheidsclaims, Autoriteit Consument en Markt, gepubliceerd op 28-01-2021, te raadplegen via https://www.acm.nl/sites/default/files/documents/leidraad-duurzaamheidsclaims.pdf.
[2] Idem, p. 6-7.
[3] Publicatie op de website van Autoriteit Consument & Markt, “ACM vervolgt actie tegen misleidende duurzaamheidsclaims in de kledingbranche”, gepubliceerd op 04-11-2021, te raadplegen via https://www.acm.nl/nl/publicaties/acm-vervolgt-actie-tegen-misleidende-duurzaamheidsclaims-de-kledingbranche.